تلاش برای رفع نیازهای انرژی جهان مشابه سیستم گردش خون بدن انسان بصورت شبانه روزی در سطح کره زمین تداوم دارد . با توجه به ضرورت ارسال و صادرات سریع نفت ، میعانات گاری برای رسیدن به پالایشگاه ها و پتروشیمی ها و تبدیل به مواد پالایشی ، بنزین ، سوخت هواپیما و کشتی تلاشی که در این خصوص صورت می گیرد ، روز به روز سرعت بالایی بخود می بیند .
پایانه های شناوری SPM یا اصطلاحا گوی شناوری یکی از راه حل های صادرات و واردات سریع از طریق تخلیه یا بارگیری از دریاست که در دهه گذشته به خاطر انفجار قیمتی نفت بشدت رشد نمود .
SPM چیست ؟
SPM یک گوی شناور در فراساحل کم عمق یا عمیق است که از طریق شمع کوبی بستر دریا و زنجیرهای متصله به آن در فراساحل کم عمق یا عمیق مهار می شود و وظیقه بار گیری نفت و میعانات گازی را به عهده دارد . مهار شدن گوی های شناوری باعث ایجاد توان تاب آوری در انواع شرایط دریایی داشته و شرایط را برای تحویل نفت و میعانات گازی در هر تناژی را هموار می ساز د .
در آب های کم عمق نزدیک ساحل گوی ها نقش ترمنیال صادراتی یا واردات محصولات نفت و پالایشی را در محل های کشتی های تناژ بالا دارد که حتی می تواند به شناورهای تا 2 میلیون بشکه ای نیز خدمات دهد . در شرایط دریایی عمیق که خط لوله صادراتی را نمی توان به خشکی صادر نمود این پایانه ها بصورت مستقیم از سکوهای نفتی کار صادرات را انجام می دهند .
مثال تصویر بالا ، نمونه ای از سامانه SPM در دریای کم عمق است که هدف صادرات نفت خام به پالایشگاه های نفت مقصد از طریق پایانه شناوری و شناورهای صادراتی است . برای داشتن ذهنیت بهتر از کارکرد سامانه تصاویر شناورهای نفتی و اتصال به این شناورها نمایش داده شده است .
پایانه های SBM انواع مختلفی دارند که دو نوع پرکاربرد در خلیج فارس و دریای سرخ به صورت ذیل است :
- Calm Buoy
- Salm Buoy
تصویر بالا نمونه ای از Calm buoy را نشان داده که همانطور که گفته شد بصورت متداول در منطقه خلیج فارس استفاده می شود . این سامانه شامل تجهیزات به شرح ذیل است:
- خط لوله دریایی
- PleM چند راهه زیرآب ارسال نفت
- Subsea Riser رایزرهای زیر آّب
- لوله های شناور بارگیری
- طناب های Hawser
هنگام نزدیکی شناور های اصطلاحا نفت کش ، کشتی های هدایت کننده آرایش مناسب برای پهلوگیری مفت کش کنار SPM را هموار می سازند . نفت کشی از طریق طناب های هاوز با فاصله امن 40 متری مهار می شود . ، شناورهای هدایت کننده سپس لول ها بارگیری را به سمت نفت کش هدایت می کنند و کار تخلیه نفت یا میعانات گاز ی در نفت کش بصورت فرایندهایی صورت می گیرد.
معمولا شرایط آب و هوایی برای عملیات بارگیری از یک سری الزامات تبعیت می کند که مدیران ترمینال شناور که در کشتی های هدایت کننده مستقرند آن را رهبری می کنند . سرعت باد طوفان و طول امواج اگز میزانی عبور نماید ، عملیات بلافاصله متوقف شده و در حالت شدیدتر نفت کش باید از گوی شناور دور گردد تا دارایی های بالغ بر 200 میلیون دلار آسیب ندیده و مشکل محیط زیستی بوجود نیاید .